1996 yılında Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından oluşturulan “Şanghay Beşlisi” 2001 yılında Özbekistan’ın katılımıyla teşkilat Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) olarak isim değiştirdi. Örgütte İran, Pakistan, Hindistan ve Moğolistan ise gözlemci statüde temsil ediliyorlar.
Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz günlerde Petkim Petrokimya Holding A.Ş.’nin ihalesi yapılmış ve şirket’in yüzde 51’lik kamu hissesi Kazak-Rus ortaklı Trans Central Asia Petrochemical Ortak Girişim Grubu’na satılmıştı[1]. Petkim’in yabancı sermaye tarafından satın alınması ülkemizde bazı çevreler tarafından tedirginlikle karşılanmış olsa da
Kasım 2006’da Finacial Times gazetesinin basına sızdırdığı NATO Ekonomi Komitesine ait raporda Rusya’nın Doğalgaz OPEC’i kuracağından bahsediliyordu. Ardından da İran dini lideri Hamaney Rusya’ya “gelin birlikte doğalgazda bir ittifak kuralım” çağrısı yapınca Rusya’nın liderliğini üstleneceği bir gaz OPEC’i tartışması gün yüzüne çıkmış oldu. Fakat kartel fikri çok daha eskiye dayanıyor.
Özet (Stratejik Rapor No:13, Aralık 2005) Bu çalışma tez yazım sürecinde ortaya çıkan bir düşüncenin ürünüdür. Sosyal Bilimlerde yazılan yüksek lisans tezlerinin çoğunluk itibarıyla raflara kaldırılması ve ilgili insanların faydasına sunulmaktan uzak kalması gibi sebeplerle tez yazılırken Bülent Aras ve Arzu Yorkan tez danışmanı ve öğrencisi sıfatlarıyla bu raporu, tez yazımına paralel süreçte hazırladılar.