Mısır’ı Retrospektif ile Yeniden Düşünmeye Başlarken

Yorum

Mısır ile kopan ilişkilerimiz yeniden düzelme sürecine girerken geçmişten güne bakarak geleceği düşünmek faydalı olabilir. Mısır ile müzakerelerde hangi kalemler üzerinden konuşacağımız devletlerin kendi maslahat algıları çerçevesinde gelişecektir. ...

Mısır ile kopan ilişkilerimiz yeniden düzelme sürecine girerken geçmişten güne bakarak geleceği düşünmek faydalı olabilir. Mısır ile müzakerelerde hangi kalemler üzerinden konuşacağımız devletlerin kendi maslahat algıları çerçevesinde gelişecektir. Sürece dair gelişmeleri fikri takip içerisinde izleyeceğiz. Bu konuya dair içerik şüphesiz yetkili ağızların ve kaynakların bunu aşikâr etmesi ile anlaşılabilecektir. Lakin her halükarda Mısır ile yeniden konuşmaya başlamamız 3 Temmuz darbesine itirazımız kadar temenni ettiğimiz diğer bir husus idi. Yeniden düşünmeye başlarken Tasam çerçevesindeki yazılarımız içerisinden ve diğer yazılarımız üzerinden ne olmuştu ne demiştik meselesini hatırlayarak istikşafi görüşmelere başlanan günlerde Mısır’a bakmaya başlayalım. Lakin ne olacaksa tarafların örtüşen çıkarlarının maniaları aştığını tespit ile başlayalım. Zira böyle olmasa müzakere masası açılmazdı. Dileriz olumlu gelişmeler ile sonuçlanır.

Mısır’da Ne Oldu Demiştik?

TASAM’daki Tahriri Yeniden Düşünmek (ll-22 Ağu 2013) yazımızda; “Mısır’da yaşanan olayların bölgesel ve küresel bazı dinamiklere dayalı olarak oluşan composit bir olay olduğu aşikâr. Bu olayları düşünürken insanın aklına ve kalemine Kissinger’in ‘Ülkesinin insanlarının sorumsuzluğu yüzünden bir ülkenin komünist olmasına seyirci kalamayız. Sorunlar, Şilili seçmenlerin kararına bırakılamayacak kadar önemlidir.’ sözleri geliveriyor. Bunu takip eden ise Musaddık’ın devrilmesinde ve Nasır’ın darbesinde rol alan CIA Ortadoğu masası şefi Kermit Roosevelt’i hatırlamak olacaktır. Şili Darbesi, İran Darbesi, Nasır Darbesi ve dünyaya demokrasi diplomasi yoluyla özgürlük vadeden bir siyaset üslubu hemen bunun peşinde akla geliveriyor. Mısır bir dizi sorumsuz ve akil baliğ olmayan duygusal “İslamcı“ya bırakılamazdı ve bırakılmadı da.“, tespitleriyle olayı ortaya koymuş idik. Olan bitenin aksi olduğunu gösteren bir duruma da rastlamadık. Bununla beraber aynı yazıda “Türkiye’nin bu normalleşmeye katkısı olacağı kesindir. Ancak Türkiye bu işi dünya kamuoyu ile paralel bir çizgide ve Mısır halkına faydalı olabileceği kulvarlarda yapmalıdır. Zira mevcut kaos birkaç askerin patırtısından çok daha fazlası gibi görünmekte“ demek suretiyle meseleye devlet aklının soğukkanlılığı ile bakmak lazım geldiğine de işaret etmeye çalışmış idik. Olup biten bir normalleşmeden ziyade kopuşu getirdi. Lakin bugün aklıselim tarafları yeniden masaya oturttu ve beklediğimiz normalleşmeye dair istikşafi görüşmeler başladı. Bundan sonrasını Doğu Akdeniz ve buradaki gelişmelerin belirleyici olduğu gündemlerin oluşturacağı aşikârdır. Küresel ve bölge gelişmeleri bakımından bu görüşmeler umut ve kimileri içinse huzursuzluk sebebidir. Lakin her şeyin dünden yarına değişmeyeceği ve böyle bir aradan sonra normalleşmenin bedeller isteyeceği de ortadadır.

Ne Yapılmalı İdi?

Mısır’da 2013’te yaşanan olayları değerlendirirken Tahrir’i Yeniden Düşünmek (05 Temmuz 2013) başlıklı yazıda “Mısır’da yaşanan ‘özneleştirici’ devrimin ardından Mısır yeni bir askerî maskaralık ile ‘nesneleşme’ sürecine sokuldu. Burada sorun İslâmcı veya muhafazakâr bir idarenin darbelenmesi meselesinden daha derin bir konudur. Konuya islâmcı, sünni veya muhafazakâr perspektifinden bakarsak idrakimize giydirilen deli gömlekleri ile düşünmeye devam edeceğiz demektir. Konu bir coğrafyanın kendi kimlik ve şahsiyet algısına dairdir. Bir halkın kendisi olup olamama; kendi ben idraki ile düşünüp düşünememe kendisi için kendisi olma sorunudur. Olay daha geniş çerçevede Doğu Akdeniz’in siyaset ve vicdan haritasının yeniden şekillenmesi konusudur.“, tespitleri ile bakış açımızın ne olmaması gerektiğini ve medeniyet perspektifinde ve şu an önümüzde açılan Doğu Akdeniz gerçekleri noktasında olayın değerlendirilmesi gereğine işaret etmiştik. Evet, bugün Mısır’a bir darbenin mağdurlarının ötesinde bakarak Doğu Akdeniz gerçekleri içerisinden Mısır’ı yeniden düşünmeye başlıyoruz. Bu bakımdan yaşanan görüşmelerde devletimiz Mısır ile Libya gibi konulardaki gelişmeler doğrultusunda Mavi Vatan’daki gelişmeleri yakından ilgilendiren bir gündemle orada olduğunu tahmin etmek güç değildir. Yine 2013’te “Türkiye bu konjonktürde Tahrir’e sahip çıkmalıdır. Ancak Tahrir’e sahip çıkmak demek mevcut Mısır düzeni ile çatışmak değildir. Bilakis siyasi ve diğer unsurlarla Mısır’da derinleşmek demektir. Darbeyi alkışlamamak demek kapıları yüzümüze kapattırmak olmamalıdır. Bu sürecin geçici olduğu unutulmamalıdır. Türkiye tüm Mısır ile muhataptır. Bu konuyu değerlendirirken mezhepçi, ideolojik vesaire kavramların çok itina ile kullanılması zaruridir. Bazılarının ekmeğine yağ sürmenin manası yoktur. Mevcut kurulacak yapı ile ilişkilerin Mısır halkının maslahatı ve sandığın nezahetinin korunması adına çok dikkatli kurgulanması zaruridir. Türkiye bu konuda geçmişi ve tecrübesi ile şu anda darbezede olan gruplara çok ciddi bir oryantasyon yapıp yaşadıkları travmayı hızla atlatmalarını sağlamalıdır. Bu da konunun sosyoloji politiğinin diğer yönüdür. Bunun yanında Mısır ile devam eden kültür ve ekonomi bazlı ilişkilerin kesintiye uğramaması yukarı da iki maddenin gerçekleşmesi adına hayati önemdedir. Mısır’da Türkiye’nin çok değerli sivil inisiyatifleri vardır. Bunlar bu ülkeyi kılcallarına kadar tanımaktadırlar. Bu unsurların çok iyi organize edilip Türkiye-Mısır ilişkilerinin bu süreçten kalıcı zarar görmeden sahili selamete taşınması önemlidir. Üzüntümüzü ve duygularımızı derhal vicdanımızın bahçesine gömüp müstakbele bakmalıyız. (TASAM-Tahrir’i Yeniden Düşünmek 05 Tem 2013)“, tespitlerimizin nihayet kapılar yeniden açılmış ve bizler Doğu Akdeniz’deki medeniyet coğrafyamızla konuşmaya başlıyoruz. Müstakbele başladığımız umuduyla Mısır ve Türkiye için çatışmadan konuşmaya geçmiş olmamız bile Türkiye düşmanlarının bir cepheyi yitirmeleri olması bakımından bile önemlidir.

Ne Temenni Etmiş İdik?

18 Ağustos 2017’de Yenisöz Gazetesindeki yazımızdaki temennilerimiz ise bakidir: “Her türlü siyasi beklenti ve düşüncenin ötesinde Mısır'ı seven ve Mısırlıların iyiliğini isteyen bu satırların naçiz yazarı Mısır ile kucaklaşacağımız günlerin umuduyla, darbede hayatını kaybeden Mısırlı kardeşlerimize rahmet dilerken, Ümmü'd-dünya mehdi'l-hadara (dünyanın anası, medeniyetlerin beşiği) olan bu ülkeye esenliğin gelmesi doğrultusundaki dualarımızı Mısırlı kardeşlerimize iletmek isteriz. Mısır, yaşayanlar bilir zor bir ülkedir, herkesin gönlü o sıkıntıya sabır edemez, ama müptelası olanlar için Mısır güzellikler mekânıdır.“ Devlet aklımız dünden yarına geleceğin dünyasında var olacağımız zemin üzerinde yürürken herkes geçmişin hay huyunda çıkıp geleceğe bakması doğru yoldur. 12 Ocak 2016’da Mısır’da “Suriye'nin küresel kuşatma altında parçalanma travması yaşadığı günlerde, Mısır bizim tarihi ve aktüel yönleriyle alakalarımızın sürmesi zaruri olan bir medeniyet ve bölge yoldaşımızımdır. Akdeniz üzerine bunca senaryo, Gazze'de bunca acı ve bölgede böylesine kan varken her açık aralıktan yararlanmak, hele İsrail ile ilişkileri tadil süresinde akla yakın bir tercih olacaktır. Bu, hem tarihimize hem coğrafyamıza karşı bir ödevimiz olmalıdır. Dün emperyalizme karşı kanallar kazmayı düşünüp, bedii güzellikler var edilen bu mekânda yarın için dostluk kanallarının bedii güzelliklerle yeniden inşası isabetli olacaktır. Savaş bezirgânlarının bölgemizin tepesinde akbabalar gibi uçuştuğu dönemde bu tarihe karşı da bir borçtur. Mısır için hepimiz dua etmeye devam edelim vesselam...“, temennilerimizin istikşafi görüşmeler şafağında tahakkuku en samimi temennimizdir. Mısır ile tarih dışında kalan ilişkilerimiz yeniden tarihin içine girme emareleri gösterirken bizler haklı olmak sanrılarımızı kenara koyarak Türkiye’nin ve bölgenin hayrına iyi niyetlerimizi yeniden harekete geçirmeliyiz.

 
Bu içerik Marka Belgesi altında telif hakları ile korunmaktadır. Kaynak gösterilmesi, bağlantı verilmesi ve (varsa) müellifinin/yazarının adı ile unvanının aynı şekilde belirtilmesi şartı ile kısmen alıntı yapılabilir. Bu şartlar yerine getirildiğinde ayrıca izin almaya gerek yoktur. Ancak içeriğin tamamı kullanılacaksa TASAM’dan kesinlikle yazılı izin alınması gerekmektedir.

Alanlar

Kıtalar ( 5 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 2813 ) Etkinlik ( 228 )
Alanlar
TASAM Afrika 80 655
TASAM Asya 100 1132
TASAM Avrupa 23 659
TASAM Latin Amerika ve Karayip... 16 67
TASAM Kuzey Amerika 9 300
Bölgeler ( 4 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 1413 ) Etkinlik ( 56 )
Alanlar
TASAM Balkanlar 24 297
TASAM Orta Doğu 25 628
TASAM Karadeniz Kafkas 3 297
TASAM Akdeniz 4 191
Kimlikler ( 2 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 1307 ) Etkinlik ( 78 )
Alanlar
TASAM İslam Dünyası 58 786
TASAM Türk Dünyası 20 521
TASAM Türkiye ( 1 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 2065 ) Etkinlik ( 84 )
Alanlar
TASAM Türkiye 84 2065

Politikalarının bazı yönlerini anlamak zor olsa da yönetimin ulusal güvenlik stratejisinin özünde bir mantık bulunuyor. Trump yönetimi; daha önce ABD’nin benimsediği ve küresel düzenin inşa edilip sürdürülmesini hedefleyen stratejiyi yanlış bir yaklaşım olarak değerlendiriyor ve Amerikan gücünü tüke...;

Amerika Birleşik Devletleri ve Çin şu günlerde çok az konuda hemfikir, ama üst düzey yetkililerin aynı fikirde olduğu şaşırtıcı bir konu var: dünya çok kutuplu düzene geçiyor. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, verdiği ilk röportajlarından birinde ABD’nin geçtiğimiz on yıllarda tadını çıkardığı tek k...;

Her şey, Avrupa gücünün ve Batı ilerlemesinin sembolü olan üç veya dört generalle başladı ve bugün kimse tam sayılarını bilmiyor. Batıdan gelen bu generaller hala İsrail’in Batı planları çerçevesinde askeri senaryolara sokuyorlar. Mossad’ın başındaki David Mircea’da Avrupa’daki dış operasyonlard...;

Jeopolitikçi ve Deniz Tarihçisi Dr. Nejat Tarakçı’nın mesleki deneyim, bilgi ve araştırmalarına dayalı deniz temalı felsefi, tarihî, bilgi veren ve anılarını da içeren ilginç makalelerini derlediği “Denizden Çıkan Yazılar” adlı eseri TASAM Yayınları tarafından e-kitap olarak yayımlandı. ;

Osmanlı ve kısmen de Cumhuriyet dönemine ait genel tarihin deniz veçhelerindeki ilginç olaylarını kısa hikayeler şeklinde özetleyen Jeopolitikçi ve Deniz Tarihçisi Dr. Nejat Tarakçı’nın “Osmanlıdan Cumhuriyete Deniz Tarihimizde İz Bırakan Olaylar” adlı eseri TASAM Yayınları tarafından e-kitap olarak...;

BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) küresel sistemde yükselen güçlerin sesi olma iddiasıyla ortaya çıkan ve özellikle Küresel Güney’in taleplerine dikkat çekmeyi amaçlayan önemli bir platformdur. Ancak bu yapının halen tam anlamıyla kurumsal bir uluslararası örgüt olmadığı açıkça...;

Türkiye’nin son yıllarda uyguladığı ve farklı coğrafyalar ve güç blokları ile siyasi/diplomatik, ekonomik, toplumsal ve kültürel ilişkilerini geliştirmeyi amaçlayan iddialı dış politikasına yönelik özellikle Batı dünyasında ciddi eleştiriler bulunmaktadır. Bu eleştiriler, Türkiye’nin köklü dış polit...;

Yüzyılın başından beri ABD, Hindistan'ın büyük bir güç olarak yükselmesine yardımcı etmeye çalışmıştır. George W. Bush'un başkanlığında Washington, Yeni Delhi ile ülkenin tartışmalı nükleer silah geliştirme çalışmalarına rağmen Hindistan'ın sivil nükleer programını destekleyen büyük bir anlaşmayı ka...;

9. Türkiye - Körfez Savunma ve Güvenlik Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

7. Denizcilik ve Deniz Güvenliği Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

4. İstanbul Siber-Güvenlik Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

8. Türkiye - Afrika Savunma Güvenlik ve Uzay Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

2. Yeniden Asya Güvenlik Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

Millî Savunma ve Güvenlik Akademisi Sertifika Programı | 2024 Dönem 1

Millî Savunma ve Güvenlik Akademisi Sertifika Programları ile katılımcılara stratejik yönetim ve liderlik alanlarındaki yeniliklerin aktarılması, Türkiye ve dünyadaki gelişmeler ışığında ulusal ve uluslararası güvenlik stratejileri konularında çok yönlü analiz, sentez ve değerlendirmeler yapabilmelerine, çözüm önerileri, farkındalık ve gelecek öngörüleri geliştirmelerine destek sağlanması amaçlanıyor.

  • 20 Oca 2024 - 10 Şub 2024
  • İstanbul - Türkiye

11. İstanbul Güvenlik Konferansı (2025)

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

10. İstanbul Güvenlik Konferansı (2024)

  • 21 Kas 2024 - 22 Kas 2024
  • İstanbul - Türkiye

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “ABD Hegemonyasına Meydan Okuyan Çin’in Zorlu Virajı; Güney Çin Denizi” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “Küresel Rekabet Penceresinden Pasifik Adaları” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in uzun araştırmalar sonunda hazırladığı “TEKNOLOJİK ÜRETİMDE BAĞIMSIZLIK SORUNU; NTE'LER VE ÇİPLER ÜZERİNDE KÜRESEL REKABET” isimli stratejik raporu yayımladı

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “Sri Lanka’nın Çöküşüne Küresel Siyaset Çerçevesinden Bir Bakış” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “Çin-Japon Anlaşmazlığında Doğu Çin Denizi Derinlerdeki Travmalar” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in uzun araştırmalar sonunda hazırladığı “MYANMAR; Büyük Oyunun Doğu Sahnesi” isimli stratejik raporu yayımladı

İngiltere’nin II. Dünya Savaşı sonrasında Hint Altkıtası’ndan çekilmek zorunda kalması sonucunda, 1947 yılında, din temelli ayrışma zemininde kurulan Hindistan ve Pakistan, İngiltere’nin bu coğrafyadaki iki asırlık idaresinin bütün mirasını paylaştığı gibi bıraktığı sorunlu alanları da üstlenmek dur...

Devlet geleneğimizde yüksek emsalleri bulunan Meritokrasi’nin tarifi; toplumda bireylerin bilgi, bilgelik, beceri, çalışkanlık, analitik düşünce gibi yetenekleri ölçüsünde rol almalarıdır. Meritokrasi din, dil, ırk, yaş, cinsiyet gibi özelliklere bakmaksızın herkese fırsat eşitliği sunar ve başarıyı...