Dünya Müslüman Kadınlar Zirvesi ve Fuarı | BİLGE 2022 | Bildiri Çağrısı

Modern dönemlerle birlikte, başta sanayileşmiş ülkeler olmak üzere tüm dünya ülkeleri bir takım yeni toplumsal sorunlarla yüzleşmek zorunda kalmışlardır. Kentleşme, gelir dağılımı eşitsizliği, artan kalifiye iş gücü ihtiyacını karşılayacak eğitim alt yapısı oluşturma zorunluluğu, işçi - işveren anlaşmazlıkları, kültürel değişim, kültürlerarası etkileşim sonucu bazı kültür alanlarının yok olmakla karşı karşıya kalması bu sorunlardan bazılarıdır.

Modern dönemlerin en önemli meydan okumalarından biri de “kadın“ sorunudur. Geleneksel üretim kalıplarının ortadan kalkması kadının iş hayatında yerini almasını ve kadının toplumsal statüsünün eşitlik ve özgürlük ilkeleri temelinde yeniden tanımlanmasını kaçınılmaz hâle getirmiştir. Modernite karşısında varoluş mücadelesi içindeki İslam ülkeleri de “kadın“ sorunu ile yüzleşmek durumunda kalmışlardır ve maalesef bu sorunun kendi medeniyet ilkeleri çerçevesinde çözüme kavuşması noktasında şu ana dek yeterince başarılı olamamışlardır.

Tüm dünyada olduğu gibi, İslam dünyasında da nüfusun yaklaşık yarısı kadınlardan oluşmaktadır. Kentleşme ve sanayileşme gibi olgular tüm bireylerin üretime katılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu ortamda, yarısı bir şekilde üretimin dışına itilmiş toplumların diğer yarısının sağlıklı faaliyet göstermesi beklenemez. Bu nedenle İslam ülkeleri eşitlik, özgürlük, ehliyet ve liyakat gibi ilkeler çerçevesinde kadın-erkek tüm kesimlerin siyasi, kültürel ve ekonomik alanlarda varlık göstermesini sağlayacak ortamlar oluşturmak durumundadırlar.

Geleneksel üretim kalıpları ile elde edilen katma değer son derece düşük kalmakta ve bu tür toplumlarının küresel rekabet alanında var olmalarını imkansız hâle getirmektedir. Katma değeri yüksek üretim gerçekleştirmek; toplumlarının gelişmişlik, kalkınma, refah düzeylerini ve dolayısıyla onur duygularını yükseltmek ancak nitelikli çağdaş eğitimle mümkündür. Özellikle yüksek kapasiteli kişilerin (kadın ya da erkek) üretim, eğitim ve kültür alanından dışlanması İslam dünyasının küresel rekabette bu anlamdaki pariteyi kaybetmesine neden olmaktadır.

Kadınlara dönük politikalarda genel açmaz; insani temelde ve eşitlik, özgürlük, ehliyet, liyakat vb. ilkeler yerine geleneksel dönemden modern döneme geçişte yaşanan sorunları “kadın - erkek" ayrımı ve zıtlaşması içerisinde ele alan yaklaşımların doğurduğu sorunlardır. Bu açmaz içerisinde sadece kadınlar değil, toplumun tüm kesimlerinde yaşanan büyük mağduriyetler göz ardı edilmektedir. Kadın ve erkeği karşı karşıya getirecek tartışmaların; fayda sağlamak yerine, kadınlar başta olmak üzere tüm topluma zarar verdiği gözlenmektedir. İslam ülkelerinde yaşanan bu kadar ayrışma ve bölünmenin üzerine bir de “kadın - erkek“ zıtlaşmasını ilave etmek iyi sonuçlar doğurmayacaktır. Mühim olan; hukukun üstünlüğü ilkesini hayata geçirmek, kadınlar başta olmak üzere tüm toplumsal kesimlere adalet, merhamet, şefkat gibi değerleri göz önünde bulundurarak muamele etmektir. Özgün kültürel değerlerimiz ve tarihî müktesebatımız bu tür sorunların suhuletle üstesinden gelinmesine katkı sağlayacak niteliktedir. Yeter ki, konjonktürel kusurlar ayıklanabilsin ve deneyimlemekte olduğumuz dönüşüm doğru okunsun.

Günümüzde ekonomik kalkınmanın en temel aracı eğitimdir. Bunun en önemli sebebi ise; bilgi yoğunluklu ekonominin ihtiyacı olan eğitimli bir “toplum“ (diğer deyişle “iş gücü“) olmadan, ekonomik kalkınmanın sağlanması mümkün değildir. Bugün, çalışan Müslüman kadınların gelirlerinin toplamı 1 trilyon dolarlık dev bir ekonomi oluşturmasına rağmen; kız çocuklarının eğitiminden kadınların iş hayatına katılımına kadar cinsiyet eşitsizliği konusunda birçok sorun söz konusudur. Kız çocuklarının eğitim ve meslek seçimine yönelik olarak cinsiyet eşitsizliğinin azalması için gerek ulusal gerek uluslararası alanda birçok çalışma yapılmaktadır. Eğer iş hayatına katılımda kadın-erkek eşitliği sağlanabilirse, Müslüman ülkelerin 5,7 trilyon dolarlık ek gelire ulaşabileceği tahmin edilmektedir. McKinsey Raporun’a göre, sadece Orta Doğu’da kadın istihdamının 2025’e kadar tam potansiyeline ulaşması, millî gelir düzeyinin Yüzde47 oranında artmasını sağlayabilecektir.

Eğitim basamaklarında yükseldikçe kız çocuklarının eğitime katılım oranları azalmaktadır. Global Eğitim İzleme Raporu’na göre, ilköğretime katılmada cinsiyet dengesini ülkelerin Yüzde66’sı sağlarken, bu oran ortaöğretimde Yüzde45 ve ileri yıllarda Yüzde25’tir. Daha çok, bilgi ağırlıklı olan iş piyasasında gençlere yer bulabilmek için ihtiyaç duyacakları ve önemi hızla artan ileri düzey beceri ve niteliklerin kız-erkek ayırt edilmeden kazandırılması adına alınacak önlemler belirlenmelidir. Eğitimde kalma süresinin kızlarda nispeten daha kısa olması kadar önemli bir diğer konu da; kız çocuklarının bilim ve teknoloji ile ilgili meslekleri daha az tercih etmeleridir. Cinsiyete yönelik kalıp yargılar nedeni ile bu tercihler kimi zaman bilinçli olsa da en önemli sebebi; aile, öğretmen ve toplumsal bakış açısından gelen dolaylı etkilerdir. OECD’nin belirttiğine göre kızların sadece Yüzde5‘i bilim, teknoloji ve mühendislik alanında kariyer yapmayı düşünmektedir. Bu sebeple; gelecek kariyerlerine inovasyon, girişimcilik, teknoloji alanında devam etmeleri için kız çocuklarının sosyal ve duygusal olarak desteklenmesi çok önemlidir.

Dünya Ekonomik Forumu (WEF) verilerine göre, 2000’den bu yana, 50 milyon Müslüman kadın iş hayatına katılmıştır ve bu kadınların çok büyük bir bölümünü 1981-2000 yılları arasında doğmuş olan kişilerdir. Toplam 800 milyon civarındaki Müslüman kadın nüfusu göz önüne alındığında; Müslüman kadınların ekonomik zenginliklerinin, ülkelerinin refahını ve istikrarını da belirleme konusunda ne kadar önemli olduğu açıkça görülmektedir.

Özetle; İslam dünyası kadınların eğitim ve üretim süreçlerinde hak ettiği yeri alma konusunda ciddi eksikliklerini behemehâl tamamlamak ve kendi toplumlarını çağın ötesine taşımak durumundadırlar. Aksi halde, sadece kadın ve üretim gibi sorunları yönetememe değil, aynı zamanda kendi kültür ve medeniyetlerini geleceğe taşıma konusunda da ciddi meydan okumalarla karşılaşacaklardır.

Dünya İslam Forumu kurumsal çerçevesinde gerçekleştirilecek Dünya Müslüman Kadınlar Zirvesi ve Fuarı | BİLGE 2022’de “Geleceğin Eğitiminde Kadın ve İnovasyon“ yanında, modern dönemde Müslüman kadının yüzleşmek zorunda kaldığı problemlerin tartışıldığı, çözüm önerilerinin geliştirildiği, dünyanın dört bir yanından gelen katılımcıların oluşturacağı etkileşim atmosferi içerisinde evrensel sorunlara evrensel çözüm arayışlarının gerçekleşeceği bir tartışma platformu ve etkinlik oluşturulması planlanmaktadır.

Etkinliğin temel amacı bu alanda bir tartışma ortamı oluşturmak, İslam dünyasının yumuşak güç/kamu diplomasisi inşası perspektifine ve küresel kadın yönetişimine entelektüel katkı sağlamaktır. Makro tartışmalara paralel öngörülen atölye çalışmalarında ise proje/politika önerilerinin tartışılması ve somut sonuçlara ulaşılması için sunum çağrısının proje/politika temelli yapılması benimsenmiştir.

Ana Tema
Geleceğin Eğitiminde Kadın ve İnovasyon

Alt Temalar
Eğitimde Toplumsal Cinsiyet
Kız Çocuklarırnın Eğitime Erişiminin Artırılması
Küreselleşme
Bilgi Yoğunluklu Ekonomi
Meslek Seçiminde Toplumsal Cinsiyetin Rolü
İş Yaşamının Değişen İhtiyaçları


Politika/Proje Atölyeleri

Kadın İçin Kadın Perspektifleri/Politika Önerileri/Projeler;

• Eğitim ve Bilim
• İş Hayatı ve Girişimcilik
• Sosyal Hayat, Siyaset ve Din
• Sağlık, Sosyal Güvenlik ve İstihdam
• Teknoloji ve İnovasyon
• Savunma ve Güvenlik
• Sosyal Politikalar ve Sivil Toplum
• Enerji Su ve Gıda
• Ekonomi ve Finans
• Kültür ve Turizm
• Sanat ve Edebiyat
• Uluslararası Kalkınma İşbirliği
• Şehir ve Yerel Yönetişim
• Düşünce ve Akademi
• Uluslararası Diaspora

===========================================================================