I. COĞRAFYA
A. Genel Bilgiler
Gana Cumhuriyeti, doğusunda Togo Cumhuriyeti, batısında Fildişi Sahilleri, kuzeyinde Burkina Faso ve güneyinde Atlas Okyanusu ile Afrika’nın batısında yer alır. 238.537 km²’lik yüzölçümüne sahip olan Gana’nın, komşularıyla 2.094 km’lik kara sınırı vardır. Gana’nın; Togo ile 877 km, Fildişi Sahilleri ile 668 km, Burkina Faso ile 549 km uzunluğunda sınırı bulunmaktadır. Ülkenin Gine Körfezi’ne olan kıyı şeridinin uzunluğu ise 539 km’dir.
B. Fiziki Yapı
Şeklen kabaca bir dikdörtgene benzetebileceğimiz Gana’da başlıca iki plato vardır. Bunlardan birisi en yüksek noktası 900 mt. olan ve kuzeydoğu-güneybatı istikametinde uzanan Togo-Akwapim Tepeleri iken diğeri de en yüksek noktası 600 mt. Olan ve kuzeybatı-güneydoğu cihetinde uzanan Ashanti-Kwhau Tepeleridir. Togo Akwapim Tepeleri ve deniz arasında Akra Ovaları yer alır.
Gana’daki başlıca nehirler Beyaz Volta, Kara Volta, Tano ve Ankabro nehirleridir. Gana’nın en büyük nehri, kolları Beyaz Volta, Kara Volta, Daka ve Oti ile, Gana’nın büyük bir bölümünü sulama özelliğine sahip Volta Nehri’dir. Volta Nehri üzerinde, 8.480 km²’lik bir alanı kaplayan Akosombo Baraj Gölü, dünyanın en büyük yapay gölü olma hususiyetine sahiptir. Akosombo Baraj Gölü 1965 yılında inşa edilmiştir. Barajın en kuzeyi ile en güneyi arasındaki mesafe 520 km. kadardır.
Gana’nın kıyı kesimlerinde, arkası bataklıklar ve kayalıklarla kesilen, alçak ve kumlu sahiller bulunur. Bataklıklar ve lagünlerin kıyı kesimlerine uzaklığı sadece 30 km. civarındadır. Bataklıkların ve lagünlerin hemen arkasından az yükseltili tepeler hâkim olmaya başlar.
Kıyı kesimlerinin, kakao, yeraltı kaynakları ve kerestenin kaynağı olan, batısında ise sahilden başlayıp batı sınırının 300 km’ye yakın bir şeridi boyunca ormanlık araziler hâkimdir. Bu ormanlık arazilerin kuzey kesimlerinde ise daha kuzeydeki parklar bölgesine dek uzanan çalılıklar başlar.[1]