Türkiye’nin “ekseni” Mi Kayıyor, Yoksa Stratejik Bir Yol Haritası Mı çiziliyor?

Yorum

Soğuk savaş dünyasında yaşamak ülkeler açısından şimdikinden daha kolaydı; iki bloktan birine tabii olunduğunda pek çok riskten kurtulunduğu gibi belirli bir güvenlik şemsiyesine de sahip olunabiliyordu....

Soğuk savaş dünyasında yaşamak ülkeler açısından şimdikinden daha kolaydı; iki bloktan birine tabii olunduğunda pek çok riskten kurtulunduğu gibi belirli bir güvenlik şemsiyesine de sahip olunabiliyordu.

Yeni dünya düzeninde iki kutuplu dünyanın görece rahatlığı ve güvenliği artık yok.

Çok kutup var, ikiden fazla küresel ölçekte güce sahip ülke var.

Çok kutuplu dünyanın küresel güçlerinin hiçbiri diğerini galebe çalamıyor, üstünlük taslayamıyor. Arkadan da yeni kutup başı ülkeler sürekli geliyor, bölgesel güçlerini küresel güce dönüştüren ülkelerin sayısı hızla artıyor.

Böylesine karmaşık dengelerin hüküm sürdüğü bir dünyada "sadece belirli bir eksende kalmak" ülkeler açısından acaba ne kadar akılcı ve gerçeklerle bağdaşır bir durumdur?

Bir süredir “Türkiye’nin ekseni“ tartışılıyor, "eksen kaymasından" söz ediliyor; yeni bir eksene doğru yol aldığı eleştirileri yapılıyor.

Bilindiği gibi Türkiye on yıllardır "Batı dünyasını" kendisine ana eksen olarak almış, Avrupa Birliği’ne üyeliği "Medeniyet Projesi" olarak ilan etmiş, Avrupa’nın bir parçası olmayı kendisine önemli bir hedef olarak koymuştur.

Cevabı aranan soru şudur: Avrupa Birliği’ni girmek için çaba harcayan Türkiye, niçin Ortadoğu ülkeleri ile işbirliğini artırıyor, onlarla siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda anlaşmalar imzalıyor? Yoksa Türkiye’nin ekseni mi kayıyor, Avrupa Birliği projesinden vaz mı geçiyor?

Çok kutuplu, farklı dengeler üzerine oturan ve belirsizliğini her geçen gün artıran bir dünya düzeninde böyle bir soruyu gerçeklerle bağdaştırmak mümkün değildir.

Böyle bir bakış açısı, Türkiye’yi tek bir alternatife mahkum etme, tek bir küresel güç ile işbirliğine zorlama anlamı taşır ki, yanlıştır.

Türkiye, çıkarlarını koruyarak Avrupa Birliği ile ekonomik, sosyal ve siyasal ilişkilerini geliştirmelidir. AB’nin Türkiye’nin birikiminden faydalanması kendi yararına olacaktır.

Ama bu demek değildir ki, Türkiye bölgesindeki ülkelerle iyi ilişkiler geliştirmesin, yıllardır sürüncemede kalan sorunlarını çözmesin, bölgesinin lider ülkesi olmak için çaba harcamasın...

Her ikisini birden yapmanın ne sakıncası var?

Türkiye hem Avrupa Birliği’ne önemli katkılarda bulunabilir, Birliğin kendisine sağlayacağı ekonomik ve sosyal açılımlardan yararlanabilir, hem de Suriye, İran, Suudi Arabistan, Irak ile de ileri düzeyde işbirliği anlaşmaları imzalayabilir.

Bu tutumun "eksen kayması" ile hiçbir ilgisi yoktur.

Türkiye’nin kendi çıkarlarını gözetmesi, çok kutuplu yeni dünya düzeninin belirsizliğine karşı kendisini koruması, ayakları üzerinde durabilecek bir sistemi kurması ile ilgilidir.

Sadece AB ve Ortadoğu ülkeleri ile değil, Türkiye’nin aynı zamanda Orta Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkeleri ile de çıkarları paralelinde iyi ilişkiler geliştirmesi, ticaret yapması, sosyal ve kültürel alanlarda işbirliği yapması yararınadır ve gereklidir.

Türkiye sadece bir eksene mahkum olacak, dar bir alanda kısa vadeli hesaplarla uğraşacak bir ülke değildir. Türkiye tek bir eksene mahkum olursa, bölgesel lider olma hedefini uygulamaya koyamaz, küresel güç olma iddiasını sürdüremez.

Türkiye’nin iddiası; Çok kutuplu yeni dünya düzeninde yeni kutup başı ülkelerden biri olmaktır.

Bunun yolu da farklı eksenlerle kalıcı ve sağlıklı ilişkiler kurmaktan, liderlik yapmaktan, stratejik bir vizyon ortaya koymaktan geçmektedir.

Bu içerik Marka Belgesi altında telif hakları ile korunmaktadır. Kaynak gösterilmesi, bağlantı verilmesi ve (varsa) müellifinin/yazarının adı ile unvanının aynı şekilde belirtilmesi şartı ile kısmen alıntı yapılabilir. Bu şartlar yerine getirildiğinde ayrıca izin almaya gerek yoktur. Ancak içeriğin tamamı kullanılacaksa TASAM’dan kesinlikle yazılı izin alınması gerekmektedir.

Alanlar

Kıtalar ( 5 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 2813 ) Etkinlik ( 228 )
Alanlar
TASAM Afrika 80 655
TASAM Asya 100 1132
TASAM Avrupa 23 659
TASAM Latin Amerika ve Karayip... 16 67
TASAM Kuzey Amerika 9 300
Bölgeler ( 4 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 1413 ) Etkinlik ( 56 )
Alanlar
TASAM Balkanlar 24 297
TASAM Orta Doğu 25 628
TASAM Karadeniz Kafkas 3 297
TASAM Akdeniz 4 191
Kimlikler ( 2 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 1307 ) Etkinlik ( 78 )
Alanlar
TASAM İslam Dünyası 58 786
TASAM Türk Dünyası 20 521
TASAM Türkiye ( 1 Alan )
Aksiyon
 İçerik ( 2065 ) Etkinlik ( 84 )
Alanlar
TASAM Türkiye 84 2065

Savunma, güvenlik ve uluslararası yönetişime önemli etkileri olan kuantum teknolojileri deneysel laboratuvardan stratejik alanlara hızla geçiş yapıyor. Bu teknolojilerin ayırt ediciliği yalnızca neyi hesaplayabilecekleri ya da ölçebileceklerinde değil, bilgiye erişimi nasıl yeniden tanımladıklarında...;

TASAM Afrika Enstitüsü öncülüğünde oluşturulan “Afrika 2063 Ağı“ uzmanlık, etkileşim ve işbirliği inisiyatifi kapsamında; Enstitü ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş İşletme Fakültesi iş birliğinde 18 Haziran 2023 tarihinde “Stratejik Araştırma, Ağ ve Kapasite Geliştirme“ teması altında düzenlene...;

Politikalarının bazı yönlerini anlamak zor olsa da yönetimin ulusal güvenlik stratejisinin özünde bir mantık bulunuyor. Trump yönetimi; daha önce ABD’nin benimsediği ve küresel düzenin inşa edilip sürdürülmesini hedefleyen stratejiyi yanlış bir yaklaşım olarak değerlendiriyor ve Amerikan gücünü tüke...;

Amerika Birleşik Devletleri ve Çin şu günlerde çok az konuda hemfikir, ama üst düzey yetkililerin aynı fikirde olduğu şaşırtıcı bir konu var: dünya çok kutuplu düzene geçiyor. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, verdiği ilk röportajlarından birinde ABD’nin geçtiğimiz on yıllarda tadını çıkardığı tek k...;

Her şey, Avrupa gücünün ve Batı ilerlemesinin sembolü olan üç veya dört generalle başladı ve bugün kimse tam sayılarını bilmiyor. Batıdan gelen bu generaller hala İsrail’in Batı planları çerçevesinde askeri senaryolara sokuyorlar. Mossad’ın başındaki David Mircea’da Avrupa’daki dış operasyonlard...;

Jeopolitikçi ve Deniz Tarihçisi Dr. Nejat Tarakçı’nın mesleki deneyim, bilgi ve araştırmalarına dayalı deniz temalı felsefi, tarihî, bilgi veren ve anılarını da içeren ilginç makalelerini derlediği “Denizden Çıkan Yazılar” adlı eseri TASAM Yayınları tarafından e-kitap olarak yayımlandı. ;

Osmanlı ve kısmen de Cumhuriyet dönemine ait genel tarihin deniz veçhelerindeki ilginç olaylarını kısa hikayeler şeklinde özetleyen Jeopolitikçi ve Deniz Tarihçisi Dr. Nejat Tarakçı’nın “Osmanlıdan Cumhuriyete Deniz Tarihimizde İz Bırakan Olaylar” adlı eseri TASAM Yayınları tarafından e-kitap olarak...;

BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) küresel sistemde yükselen güçlerin sesi olma iddiasıyla ortaya çıkan ve özellikle Küresel Güney’in taleplerine dikkat çekmeyi amaçlayan önemli bir platformdur. Ancak bu yapının halen tam anlamıyla kurumsal bir uluslararası örgüt olmadığı açıkça...;

9. Türkiye - Körfez Savunma ve Güvenlik Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

7. Denizcilik ve Deniz Güvenliği Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

4. İstanbul Siber-Güvenlik Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

8. Türkiye - Afrika Savunma Güvenlik ve Uzay Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

2. Yeniden Asya Güvenlik Forumu

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

Afrika 2063 Ağı | İstişare Toplantısı 3

  • 18 Haz 2025 - 18 Haz 2025
  • Çevrimiçi - 13.00

Millî Savunma ve Güvenlik Akademisi Sertifika Programı | 2024 Dönem 1

Millî Savunma ve Güvenlik Akademisi Sertifika Programları ile katılımcılara stratejik yönetim ve liderlik alanlarındaki yeniliklerin aktarılması, Türkiye ve dünyadaki gelişmeler ışığında ulusal ve uluslararası güvenlik stratejileri konularında çok yönlü analiz, sentez ve değerlendirmeler yapabilmelerine, çözüm önerileri, farkındalık ve gelecek öngörüleri geliştirmelerine destek sağlanması amaçlanıyor.

  • 20 Oca 2024 - 10 Şub 2024
  • İstanbul - Türkiye

11. İstanbul Güvenlik Konferansı (2025)

  • 27 Kas 2025 - 28 Kas 2025
  • Wish More Hotel Istanbul -
  • İstanbul -

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “ABD Hegemonyasına Meydan Okuyan Çin’in Zorlu Virajı; Güney Çin Denizi” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “Küresel Rekabet Penceresinden Pasifik Adaları” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in uzun araştırmalar sonunda hazırladığı “TEKNOLOJİK ÜRETİMDE BAĞIMSIZLIK SORUNU; NTE'LER VE ÇİPLER ÜZERİNDE KÜRESEL REKABET” isimli stratejik raporu yayımladı

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “Sri Lanka’nın Çöküşüne Küresel Siyaset Çerçevesinden Bir Bakış” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in hazırladığı “Çin-Japon Anlaşmazlığında Doğu Çin Denizi Derinlerdeki Travmalar” isimli stratejik raporu yayımladı.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi TASAM, Dr. Cengiz Topel MERMER’in uzun araştırmalar sonunda hazırladığı “MYANMAR; Büyük Oyunun Doğu Sahnesi” isimli stratejik raporu yayımladı

İngiltere’nin II. Dünya Savaşı sonrasında Hint Altkıtası’ndan çekilmek zorunda kalması sonucunda, 1947 yılında, din temelli ayrışma zemininde kurulan Hindistan ve Pakistan, İngiltere’nin bu coğrafyadaki iki asırlık idaresinin bütün mirasını paylaştığı gibi bıraktığı sorunlu alanları da üstlenmek dur...

Gündem 2063, Afrika'yı geleceğin küresel güç merkezine dönüştürecek yol haritası ve eylem planıdır. Kıtanın elli yıllık süreci kapsayan hedeflerine ulaşma niyetinin somut göstergesidir.